Śpiochy w oczach – skąd się biorą?

Zauważyłeś, że po przebudzeniu w kącikach Twoich oczu często znajduje się nagromadzona wydzielina? W zależności od dnia może być ona bardziej sucha lub wodnista. Są to tzw. „śpiochy” czyli zanieczyszczenia, których oczy pozbywają się przez cały czas, jednak po nocy, podczas której powieki są zamknięte i nie przecieramy ich, zdecydowanie łatwiej je zauważyć. Skąd się biorą oraz czy mogą świadczyć o chorobie oczu? Postaramy się odpowiedzieć na wszystkie nurtujące Cię pytania.

Skąd pochodzą śpiochy w oczach?

Wydzielina z oczu pełni niezwykle ważną funkcję dla układu wzrokowego i jest niezbędnym elementem zdrowych oczu. Śpiochy składają się głównie z wodnistego śluzu wytwarzanego przez spojówkę oraz oleistej substancji wydzielanej przez gruczoły Meiboma. Wydzielina oczyszcza oko, zbierając z jego powierzchni wszelkie komórki skórne oraz zanieczyszczenia. Dzięki temu, nasze oko jest chronione przez potencjalnymi zanieczyszczeniami, nawet podczas snu.

W dzień gdy mrugamy oko jest regularnie oczyszczane oraz nawilżane. W nocy natomiast, gdy powieki są nieruchome, wydzielina zapewnia ochronę, a wszystkie zanieczyszczenia zbierają się w kącikach oczu lub na linii rzęs. Konsystencja śpiochów zależna jest od tego, ile płynu zdąży wyparować podczas snu. Dlatego czasami po przebudzeniu widzimy mokre nagromadzenia, a innym razem są to suche i kruche złogi.

Dlaczego oczy wytwarzają śpiochy?

Powodów, dla których nasze oczy wytwarzają śpiochy, może być mnóstwo. Większość z nich jest nieszkodliwa, jednak niektóre przypadki mogą świadczyć o poważnych stanach chorobowych układu wzrokowego. Najczęściej śpiochy zauważamy wyłącznie po przebudzeniu. Oznacza to, że w trakcie snu oko oczyszczało się, np. z resztek makijażu lub innych zanieczyszczeń.
Gdy jednak wydzielina jest nadmierna, zwłaszcza jeśli przybiera barwy zielono-żółte, może wskazywać na poważne infekcje lub choroby oczu. W takim przypadku często towarzyszącymi objawami będzie:

• niewyraźne widzenie,
• pieczenie, ból, łzawienie oczu,
• czerwone, przekrwione oczy,
• suchość oczu,
• światłowstręt.

Czasami obfitym śpiochom i dodatkowym objawom ocznym towarzyszyć może gorączka, kaszel, przekrwienie błony śluzowej nosa i kichanie. Występuje to zazwyczaj podczas infekcji bakteryjnej lub wirusowej. W sytuacji, gdy zaobserwujesz u siebie niepokojące symptomy, skonsultuj się z lekarzem okulistą, który zdiagnozuje problem i zleci odpowiednie leczenie.

Jakim schorzeniom często towarzyszy nieprawidłowa wydzielina z oczu?

Zapalenie spojówek

Zapalenie spojówek, inaczej nazywane różowym okiem, to zapalenie przezroczystej, cienkiej warstwy oka pokrywającej twardówkę, czyli jego białą część. Przyczyn infekcji jest wiele, jednak najczęstszymi są bakterie, wirusy lub alergeny.

Wirusowe zapalenie spojówek wywoływane przez wirusy jest wysoce zaraźliwe. Oko wytwarza wtedy wodnistą, klarowną wydzielinę.

Bakteryjne zapalenie spojówek, spowodowane infekcją bakteryjną, jeśli nie będzie odpowiednio szybko wyleczone, może zagrażać wzrokowi. Charakterystyczna dla bakteryjnego zapalenia spojówek wydzielina jest gęsta, ropna i zwykle żółta lub zielona. Często gromadzi się na linii rzęs zlepiając je i utrudniając otwarcie oczu. Ropiejące oczy u dziecka są szczególnie uciążliwe.

Alergiczne zapalenie spojówek wywoływane jest przez alergeny, takie jak pyłki, kurz i inne czynniki drażniące. Może być również odpowiedzią na zanieczyszczenia chemiczne, makijaż, składniki płynów do soczewek kontaktowych czy krople do oczu. W przeciwieństwie do wirusowego i bakteryjnego zapalenia spojówek, alergiczne nie jest zakaźne i zawsze dotyczy obu oczu.

Zapalenie brzegów powiek

Zapalenie brzegów powiek może mieć różne pochodzenie, od bakteryjnego, przez alergiczne, po problemy z nadmiernym łojotokiem itp. W każdym z tych problemów dochodzi do zatkania kanalików i nieprawidłowej pracy gruczołów łojowych. Objawem może być żółta lub zielona ropna wydzielina, ból oka i strupy gromadzące się na brzegach powiek.

Zespół suchego oka

Nieprawidłowa praca gruczołów Meiboma lub niewystarczająca produkcja łez przyczynić może się do powstania Zespołu suchego oka. Schorzenie to objawia się zaczerwienionymi gałkami ocznymi, pieczeniem, niewyraźnym widzeniem, uczuciem ciała obcego pod powiekami. Objawom towarzyszyć może nadmierna, wodnista wydzielina.

Owrzodzenie rogówki

Owrzodzenie rogówki to bardzo niebezpieczne dla wzroku schorzenie, zwykle spowodowane nieleczoną infekcją lub urazem oka. Niestety może prowadzić do całkowitej utraty widzenia. Charakteryzuje je ból oka, zaczerwienienie, obrzęk powiek i owrzodzenie powierzchni rogówki. Towarzyszy jej gęsta, ograniczająca widzenie wydzielina z oczu.

Jęczmień

Jednym z powszechnie występujących schorzeń jest jęczmień. Jest on spowodowany zatkanym u podstawy powieki gruczołem Meiboma. Skutkiem tego jest powstający na brzegu powieki stan zapalny z ropną wypustką w centrum. Towarzyszy mu tkliwość w miejscu występowania, zaczerwienienie oraz żółta wydzielina.

W jaki sposób zapobiegać i leczyć nieprawidłowe śpiochy?

Kluczem do zapobiegania produkcji nieprawidłowej wydzieliny z oczu jest higiena. Ważne jest by myjąc twarz skupić się dokładnie na okolicach oczu. Jest to szczególnie istotne u kobiet, ponieważ to one zazwyczaj noszą makijaż. Nie powinno zasypiać się bez jego dokładnego zmycia. Warto również pamiętać, by nie nakładać produktów na linię wodną rzęs - może to prowadzić do zatkania ujść gruczołów Meiboma i poważnych powikłań.

Istotne jest również prawidłowe korzystanie z soczewek kontaktowych i innych preparatów, np. kropli czy płynów. Jakikolwiek kontakt z okiem powinien odbyć się za pomocą dokładnie umytych rąk. Pamiętaj również o tym, w jaki sposób prawidłowo czyścić soczewki, by pozostały sterylne. Zabronione jest spanie w szkłach kontaktowych, które nie są do tego przystosowane.

Jeśli nie masz potrzeby dotykania oczu, ponieważ nie nosisz soczewek – nie rób tego. Kontakt z okiem może powodować roznoszenie bakterii i wywołać niepożądaną infekcję.

Pamiętaj, by każde niepokojące objawy konsultować jak najszybciej z okulistą. Dzięki szybkiej reakcji zapobiegniesz rozwojowi poważnych schorzeń.

 

Bibliografia:

https://www.buoyhealth.com/learn/eye-discharge

https://www.allaboutvision.com/conditions/eye-discharge.htm

https://www.eyehealthweb.com/eye-discharge/

https://www.visioncenter.org/conditions/eye-discharge/