Biometria oka w okulistyce – na czym polega badanie?

Biometria oka jest badaniem narządu wzroku, które ma zastosowanie w różnych sytuacjach. Jedną z najważniejszych informacji, które lekarz może uzyskać w badaniu biometrycznym oka, jest długość osiowa gałki ocznej. Istnieją dwa sposoby przeprowadzenia biometrii oka. Sprawdź czym się różnią i jak przygotować się do badania.

Biometria oka – co to jest? Jakie są wskazania?

Biometria oka to nowoczesna metoda diagnostyczna wykorzystywana przez okulistów. Jest przydatna w wielu sytuacjach. Z pewnością będą z nią mieć do czynienia pacjenci przygotowujący się do kilku powszechnych operacji oka.
Istnieją dwa sposoby przeprowadzenia biometrii oka:

• Biometria ultradźwiękowa
• Biometria optyczna

Jest wiele wskazań do przeprowadzenia biometrii oka. Należą do nich dość rozpowszechnione choroby oczu i standardowe postępowanie podczas przygotowań do zabiegów:

• diagnostyka jaskry
• kwalifikacja do laserowej korekcji wzroku
• sprawdzenie grubości rogówki (porównaj to z inną metodą – pachymetrią)
• kontrola stanu pacjenta z zaawansowaną krótkowzrocznością
• przygotowanie do operacji zaćmy

Biometria oka – na czym polega?

Biometria oka jest wykonywana w celu stworzenia wizualizacji rogówki, soczewki i siatkówki wzdłuż promienia pomiarowego. Dzięki temu specjalista może zweryfikować oprócz długości gałki ocznej, także odległości pomiędzy poszczególnymi strukturami wewnątrz narządu wzroku.

· Biometria oka, przeprowadzana metodą ultradźwiękową, wymaga posłużenia się głowicą emitującą ultradźwięki. Polega to na generowaniu fal, które odbijają się od kolejnych struktur oka. Na tej podstawie uzyskujemy ich szczegółowy obraz. Jest to podobne do USG gałki ocznej, choć tu obszar badania jest nieco inny.

· Optyczna biometria oka jest wykonywana w oparciu o pracę podczerwieni. Fale świetlne również odbijają się od poszczególnych struktur oka. Dzięki temu możemy poznać zarówno odległość, jak i układ między tymi strukturami. Biometrię optyczną oka wykonuje się w oparciu o technikę optycznej tomografii koherentnej, czyli OCT. Ma to zastosowanie przy wielu schorzeniach wzroku.

Warto zaznaczyć w tym miejscu, że to nie do pacjenta będzie należał wybór metody badania. Zakres obu tych metod nieco się różni i każda z nich znajduje swoje uzasadnione zastosowanie w konkretnych przypadkach. Wpływ na to może mieć zaburzona transparentność (wywołana nie tylko zaćmą, ale i np. bielmem na oku).

Jakie możliwości daje biomikroskopia oka?

Biomikroskopia oka jest wykonywana w ramach kwalifikacji i przygotowań do różnych procedur okulistycznych. Najczęściej biometria oka jest wykonywana przed usunięciem zaćmy pierwotnej lub implantacją soczewki wewnątrzgałkowej.

Biomikroskopia jest ważnym źródłem informacji dla specjalisty przed przystąpieniem do laserowej korekcji wad wzroku. Dzięki ten nowoczesnej metodzie lekarz może:

• sprawdzić moc optyczną sztucznej soczewki wewnątrzgałkowej, która zastępuje zmętniałą soczewkę u pacjentów z zaćmą
• wykonać pomiar optyczny całej gałki ocznej
• zmierzyć głębokość przedniej komory oka
• zmierzyć grubość soczewki
• ocenić nowotwory oka obecne wewnątrz gałki ocznej i w oczodole
• sprawdzić mięśnie gałkoruchowe w oczodole
• zbadać drożności przetok pooperacyjnych
• ocenić refleksywność wewnętrzną różnych części oka

Biometria oka – jaki jest przebieg badania?

Biometria oka metodą ultradźwiękową jest przeprowadzana po wcześniejszym znieczuleniu oka pacjenta. Badanie nie jest bolesne, ale ten rodzaj diagnostyki wymaga kontaktu oka z sondą. Zastosowanie znieczulających kropli zapewnia osobie poddanej badaniu komfort. Ultradźwięki przenikają przez tkanki i dzięki temu uzyskujemy obraz poszczególnych struktur. Biometria oka metoda ultradźwiękową trwa zwykle kilka minut.

Optyczna biometria oka jest badaniem bezkontaktowym i nie ma potrzebny stosowania tu znieczulenia oka. Pacjent siada przed aparaturą i opierając głowę o specjalną podpórkę patrzy na wprost lub na polecenie lekarza – kieruje wzrok na prawo i lewo. Po kilku minutach obserwacji, na ekranie komputera widoczne jest obrazowanie struktur gałki ocznej.

Biometria oka w diagnostyce jaskry

Biometria oka jest bardzo często wykorzystywana w badaniach u osób chorujących na jaskrę wtórną oraz pierwotną. Ten rodzaj diagnostyki pozwala na ocenę:

• szerokości kąta przesączania
• zrostów i zwężeń naczyń
• zamknięcia kąta przesączania

Powyższe informacje są dla lekarza najważniejszym punktem odniesienia w dalszym postępowaniu i doborze odpowiedniej terapii leczniczej.

Biometria oka - jak się do niej przygotować?

Jeśli osoba przystępująca do biometrii oka nosi soczewki kontaktowe – powinna je ściągnąć przed badaniem. Oczy powinny być również pozbawione makijażu. Ważne jest, by podczas biometrii nie wykonywać zbędnych ruchów i stawać się do wskazówek okulisty. Ma to kluczowy wpływ na jakość uzyskanego obrazowania.

Zdarza się, że po biometrii pacjent odczuwa pogorszenie ostrości widzenia. Są to skutki uboczne, które ustępują samoistnie w krótkim czasie i nie powinny wzbudzać niepokoju. Zamglenie mija w ciągu kilku godzin. Jeżeli pojawi się silne podrażnienie oka, a zaburzenia widzenia utrzymują się dłużej i po upływie doby od badania wciąż są problemy – należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza. Powyższe powikłania mogą wskazywać na rozwój infekcji.

 

 

Bibliografia:

1. J. Zhong, A. Tao, H. Jiang, Y. Shao, H. Zhang, C. Liu, J. Wang, Whole eye axial biometry during accommodation using ultra-long scan depth optical coherence tomography [w:] American Journal of Ophthalmology 2014 May;157(5) (dostęp: 16.10.2023).
2. A. Sahin, P. Hamrah, Clinically relevant biometry [w:] Current Opinion in Ophthalmology 2012 Jan;23(1) (dostęp: 16.10.2023).
3. A. Roy, S. Das, S. Sahu, S. Rath, Ultrasound biometry vs. IOL Master [w:] American Academy of Ophthalmology 2012 Sept; vol. 119(9) (dostęp: 16.10.2023).