Co to jest ślepota śnieżna? Objawy, przyczyny i leczenie

Ślepota śnieżna to nic innego, jak poparzenie słoneczne oczu. Dotyczy ona przede wszystkim narciarzy, himalaistów i wspinaczy zaśnieżonych górskich szczytów, którzy nie byli wystarczająco konsekwentni w chronieniu swojego wzroku za pomocą gogli przeciwsłonecznych. Dolegliwość ta powoduje silny ból i łzawienie, które uniemożliwiają otwarcie oczu, a co za tym idzie – dobre widzenie. Na szczęście jest to jednak stan tymczasowy, który po odpowiednim leczeniu nie pozostawia po sobie śladu. Czytaj dalej i sprawdź, czym jest śnieżna ślepota, jakie są jej objawy i jak uchronić się przez tą chorobą.

Co to jest ślepota śnieżna? Definicja choroby

Zbyt długa ekspozycja na silne promienie słoneczne jest bardzo niebezpieczna dla ludzkiego organizmu – wie to każdy, kto chociaż raz po całym dniu na dworze spalił się na raka. Poparzeniu słonecznemu może ulec jednak nie tylko skóra, ale i oczy – ten stan jest zwany właśnie śnieżną ślepotą. Co to jest za choroba? To nic innego, jak ostre uszkodzenie spojówek i rogówki przez zbyt silne promieniowanie ultrafioletowe, zwane również fotokeratozą.

Zobacz także >>> Wpływ promieni UV na oczy

Co powoduje ślepotę śnieżną? Przyczyny schorzenia

Ślepota śnieżna, występuje najczęściej u wspinaczy górskich i miłośników wszelkich zimowych sportów. Jest tak, ponieważ biały śnieg działa na promienie słoneczne jak ogromne lustro – prowadzi ono do ich rozproszenia i wzmocnienia ich działania. Dodatkowo, na obszarach wysokogórskich powietrze jest rzadsze – atmosfera nie filtruje więc promieni UV tak skutecznie, jak na równinie. Co każde 300 metrów nad poziomem morza, nasłonecznienie jest więc wyższe o 6 do 10%.

Czy wiesz, że… Pierwsze gogle śnieżne powstały już w 1600 roku p.n.e. za sprawą Inuitów – rdzennych mieszkańców obszarów arktycznych. Gogle te przyjmowały formę „okularów” z drewna lub kości zwierzęcej z wyżłobioną wąską szczeliną.

Wzmacniająco na promienie ultrafioletowe działa jednak nie tylko śnieg, ale i woda. Na pewno podczas swojego wypoczynku nad morzem czy jeziorem wielokrotnie zauważyłeś rażące odblaski słońca na tafli – również i w tej sytuacji brak odpowiedniej ochrony oczu może skutkować ślepotą śnieżną. Dlatego to tak ważne, aby nosić wysokiej jakości okulary przeciwsłoneczne w każdy bezchmurny dzień, niezależnie od pory roku.

Ślepota śnieżna – objawy fotokeratozy

Istnieje kilka głównych symptomów, po których może zostać rozpoznana ślepota śnieżna. Objawy tej dolegliwości przywodzą na myśl ostre zapalenie rogówki, jednak w jej przypadku stan zapalny nie jest spowodowany przez atak drobnoustrojów, a ostrym poparzeniem słonecznym.

Oto jak objawia się ślepota śnieżna:

• Silny ból oczu, który uniemożliwia pełne otwarcie powiek.
• Zaczerwienione oczy spowodowane przez przekrwienie spojówek objętych stanem zapalnym.
• Światłowstręt – dowiedz się, o czym jeszcze może świadczyć ten objaw.
• Skrajna suchość oczu, z którą wiąże się uczucie piasku pod powiekami.
• Łzawienie oczu, które w przypadku ślepoty śnieżnej również utrudnia normalne widzenie.
• Spuchnięte powieki – w przypadku braku ochrony wzroku przed słońcem poparzeniu mogą ulec nie tylko oczy, ale i otaczające je tkanki.
• Tymczasowa utrata wzroku – występuje ona jedynie w skrajnych przypadkach i ustępuje po złagodzeniu stanu zapalnego, jednak wymaga szybkiej pomocy lekarskiej.

Ślepota śnieżna – jak jej zapobiec?

Ślepota śnieżna powoduje ogromny ból i dyskomfort. Zazwyczaj nie prowadzi ona do permanentnego uszkodzenia wzroku, jednak może stanowić duże zagrożenie – zwłaszcza w przypadku, gdy zaatakuje w warunkach wysokogórskich lub wtedy, kiedy nie masz możliwości szybkiego udania się na ostry dyżur okulistyczny. Aby zapobiec uszkodzeniu oczu przez słońce, kluczowe jest stosowanie odpowiednich okularów lub gogli przeciwsłonecznych.

Jeżeli udajesz się na narty lub na wspinaczkę w zaśnieżone góry, zaopatrz się w specjalistyczne gogle z kategorią filtra 4, które będą odpowiednie do wykonywania ekstremalnych sportów zimowych. Filtr UV400 oznacza, że szkodliwe promieniowanie ultrafioletowe jest pochłaniane niemal w 100% – to gwarancja bezpieczeństwa i dobrego zdrowia oczu. Jak więc widzisz, wyjazd powinno poprzedzać dogłębne przygotowanie i zebranie niezbędnego wyposażenia.

Okulary przeciwsłoneczne z kategorią filtra 3 to odpowiedni wybór na słoneczne dni w śnieżną zimę oraz upalne lato. To niezbędne wyposażenie do wszelkich wędrówek górskich i wczasów nad wodą. W tym przypadku bardzo ważny jest wybór polaryzacji w okularach – tutaj dowiesz się, czym jest. Dzięki niej zniwelujesz rażące odblaski i zapewnisz sobie najwyższy komfort widzenia.

Kategoria filtra 1 i 2 w okularach przeciwsłonecznych będzie odpowiednia na dni, w których poziom nasłonecznienia nie jest zbyt wysoki. Ich szkła są wystarczająco ciemne, aby ochronić Twoje oczy przed promieniowaniem UV, jednak jednocześnie nie utrudniają widzenia. Wybierz więc okulary przeciwsłoneczne z kategorią filtra odpowiednią dla Ciebie i zakup je już teraz, aby zadbać o zdrowie swoich oczu.

Bibliografia:
Vatinee Y. Bunya, Christina Moon, Austin Rohl, Photokeratitis, 2023
Melanie Windridge, Ultraviolet radiation at altitude, melaniewindridge.co.uk, 2014
Visionet, UV protection and filter categories – everything you need to know, visio-net.com
Cleveland Clinic, Photokeratitis, my.clevelandclinic.org
The College of Optometrists, Photokeratitis (Ultraviolet [UV] burn, Arc eye, Snow Blindness), 2022