Dlaczego źrenica oka jest czarna? Krótka lekcja fizyki

Podczas gdy ludzie posiadają różne kolory tęczówki, to jednak każdy z nas ma czarne źrenice. Czy zastanawiałeś się, dlaczego tak jest? Kolor źrenicy to efekt skomplikowanych mechanizmów oka, które zachodzą w nim, aby umożliwić nam dobre widzenie. Dołącz do nas na krótkiej lekcji fizyki, na której wyjaśniamy, dlaczego źrenica oka jest czarna!

Dlaczego źrenica oka jest czarna i czym tak właściwie jest?

Wbrew temu, co mogłoby się nam wydawać, źrenica nie jest tkanką samą w sobie i nie zawiera czarnego barwnika – to nic innego, jak otwór w tęczówce. Znajduje się on bezpośrednio pod rogówką, czyli przezroczystą wypukłością w przedniej części oka.

Abyś mógł dostrzec obiekt znajdujący się przed Tobą, potrzebujesz do tego wystarczającej ilości światła. Promienie wówczas odbijają się od obiektu w kierunku Twojego narządu wzroku, a następnie przenikają przez rogówkę, wpadają do oka przez źrenicę, oraz są ogniskowane na siatkówce. To światłoczuła błona, która odbiera bodźce wzrokowe i przesyła je do mózgu poprzez nerw wzrokowy.

Tak więc, jeżeli zastanawiałeś się kiedyś, czy źrenica to dziura – odpowiedź brzmi tak!

Czarna źrenica oka – dlaczego źrenica się powiększa i zmniejsza?

Ludzki narząd wzroku wchodzi w skomplikowaną interakcję ze światłem – można zaobserwować to jako rozszerzanie i zwężanie źrenicy. Dlaczego tak się dzieje? Ponieważ zbyt duża lub mała ilość światła zaburza dobre widzenie, dlatego też organizmy kręgowców wykształciły odruch źreniczny. To mechanizm, który umożliwia oku dostosowanie się do warunków świetlnych mających miejsce w każdym danym momencie.

Gdy światło wpada do oka, mózg odbiera nie tylko bodźce wzrokowe, ale też informacje na temat poziomu natężenia światła. Po ich przetworzeniu i interpretacji, przesyła je on do mięśnia zwieracza źrenicy, który następnie rozluźnia się lub napina. Wszystko to po to, aby do oka wpadło dokładnie tyle światła, ile potrzeba!

Dlaczego źrenica oka jest czarna?

Aby dowiedzieć się, dlaczego źrenica oka jest czarna, trzeba najpierw odpowiedzieć na pytanie – dlaczego postrzegamy kolor czarny jako czarny? Jest on niczym innym, jak brakiem światła. Ciemne są obiekty, które pochłaniają promienie słoneczne, uniemożliwiając im odbicie się i dotarcie z powrotem do naszych oczu.

Mięsień zwieracz źrenicy dostosowuje jej rozmiar idealnie do warunków świetlnych panujących na zewnątrz. Oznacza to, że na siatkówkę trafia optymalna ilość promieni potrzebnych do dobrego widzenia – żadne z nich nie są rozpraszane przez oko na zewnątrz, dlatego też postrzegamy źrenicę oka jako czarną. Inaczej może być w przypadku choroby, takiej jak leukokoria – zobacz, o czym może świadczyć biały odblask w źrenicy.

Dlaczego źrenica oka jest czarna, a na zdjęciach czerwona?

Na pewno zauważyłeś, że na niektórych zdjęciach widoczne są czerwone źrenice, nawet u kilku osób naraz! Dlaczego tak się dzieje? Efekt czerwonych oczu ma miejsce w przypadku użycia lampy błyskowej, która wysyła w kierunku oczu dużą ilość światła. Zbyt krótki odstęp czasu od naświetlania a wykonania zdjęcia sprawia jednak, że źrenica oka nie są w stanie wystarczająco szybko się zwęzić. Zbędna ilość światła odbija się wówczas od siatkówki i trafia z powrotem do oka obserwatora, lub w tym przypadku – obiektywu aparatu.

Mamy nadzieję, że rozumiesz już, dlaczego źrenica oka jest czarna. Jest to efekt złożonej interakcji pomiędzy oczami a światłem, która zachodzi niemal cały czas. Pamiętaj jednak, że zdolności źrenicy do zwężania się jest ograniczona – oczy nie filtrują również szkodliwego promieniowania UV emitowanego przez słońce. Dlatego też dobre okulary przeciwsłoneczne to konieczność. Zapoznaj się z naszym asortymentem już teraz i zakup swoją ulubioną parę!

Bibliografia:
Daniel M. Albert, David M. Gamm, Pupil – Eye Anatomy, 2024
Cleveland Clinic, Pupil of the Eye, 2022
Skyvision Centers, What Causes Red Eyes in Photos, 2024