Neurologiczne zaburzenia widzenia – jak rozpoznać?

Neurologiczne zaburzenia widzenia są spowodowane różnymi nieprawidłowościami w funkcjonowaniu układu nerwowego. To oznacza, że za problemy ze wzrokiem odpowiedzialne są schorzenia lub uszkodzenia poza gałką oczną. Skąd biorą się neurologiczne zaburzenia widzenia i czym różnią się od zaburzeń okulistycznych? Jakie badania diagnostyczne należy wykonać by rozpoznać ich neurologiczne przyczyny? Oto praktyczny poradnik.

Neurologiczne zaburzenia widzenia – na czym polegają?

Neurologiczne zaburzenia widzenia są wynikiem schorzeń lub patologicznych zmian na odcinki między gałką oczną, nerwem wzrokowym a korą mózgową. Tędy wiedzie droga impulsu, który pozwala odebrać sygnał z siatkówki.

Neurologiczne zaburzenia widzenia nie mają związku z powszechnymi wadami wzroku. Neurologia jest dziedziną medycyny zajmującą się obwodowym i ośrodkowym układem nerwowym. Niektóre choroby tej sfery ludzkiego organizmu objawiają się poprzez różnego rodzaju zaburzenia widzenia.

Jak objawiają się neurologiczne zaburzenia widzenia?

Neurologiczne zaburzenia widzenia mogą przybierać różne postacie. Zasadniczą cechą, która różni je od pospolitych wad, to gwałtowne pogorszenie wzroku w krótkim czasie. Schorzenia okulistyczne takie jak np. prezbiopia, postępują powoli na przestrzeni lat. Zmętnienie soczewki czyli zaćma także rozwija się stopniowo. Natomiast zaburzenia widzenia na tle neurologicznym występują nagle, powodując czasami nawet chwilowe zaniewidzenie.

Neurologiczne zaburzenia widzenia – objawy

Neurologiczne zaburzenia widzenia mogą objawiać się w bardzo różnorodny sposób, w zależności od tego jaka jest pierwotna przyczyna problemów. Najczęściej osoby dotknięte problemami ze wzrokiem o podłożu neurologicznym, skarżą się na:

• podwójne widzenie
• silnie zamglony obraz
• zawężenie pola widzenia
• światłowstręt
• widzenie nieostre
• trudności w rozróżnianiu kolorów
• mroczki przed oczami
• falujący lub drgający obraz
• metamorfopsje

Jeśli wymienione zaburzenia widzenia współwystępują z mdłościami, zawrotami głowy, zdrętwieniem innych części ciała, problemami z koordynacją ciała – najprawdopodobniej konieczna będzie konsultacja z neurologiem.

Jakie są przyczyny neurologicznych zaburzeń widzenia?

Przyczyny neurologicznych zaburzeń widzenia dotyczą funkcjonowania układu nerwowego. To zagadnienie bardzo szerokie i obejmuje całe spektrum zjawisk związanych z migreną oczną i symptomami jej towarzyszącymi. Najwięcej przypadków neurologicznych zaburzeń widzenia jest wywołanych przez zapalenie nerwu wzrokowego.

Do przyczyn neurologicznych zaburzeń widzenia zaliczają się różnego typu neuropatie. Istnieją przypadki zaburzeń widzenia związanych z przyczynami na pograniczu neurologii i psychiatrii. Kłopoty ze wzrokiem mogą mieć u swych źródeł chorobę psychiczną i depresję. Istnieją też rzadkie choroby i stany zapalne, które bez odpowiedniego leczenia mogą prowadzić do trwałych problemów. Tak jest w przypadku zespołu Tolosy-Hunta.

Wśród przyczyn zaburzeń widzenia spowodowanych zmianami neurologicznymi, jest także tarcza zastoinowa, a dokładniej – obrzęk tarczy nerwu wzrokowego. W przypadku podejrzenia schorzenia z tej grupy konieczna jest bardzo dokładna diagnostyka, bowiem objawy mogą też wskazywać na obecność druzów tarczy nerwu wzrokowego.

Do innych przyczyn neurologicznych zaburzeń widzenia należą:

• stwardnienie rozsiane
• nowotwory oka i innych stref głowy
• tętniak
• nadciśnienie śródczaszkowe
• zatrucia (w tym kontekście może towarzyć także mioza)

Rozpoznanie neurologicznych zaburzeń widzenia – jakie badania trzeba wykonać?

Diagnostyka neurologicznych przyczyn zaburzeń widzenia obejmuje w pierwszej kolejności badania okulistyczne w celu sprawdzenia skali nieprawidłowości. Z pewnością okulista będzie chciał przeprowadzić badanie dna oka, które pozwoli zweryfikować stan tarczy nerwu wzrokowego i innych sfer gałki ocznej. Ocenę prawidłowego przekazu sygnałów z gałki ocznej do kory mózgowej umożliwia badanie VEP.

W diagnostyce neurologicznych zaburzeń widzenia i wielu innych schorzeń, ważne jest badanie w lampie szczelinowej. Ocena zmian patologicznych w gałce ocznej i oczodole jest możliwa przy zastosowaniu:

• USG oka
• UBM oka

Wymienione badania dotyczą dziedziny okulistyki. Jeśli wstępna diagnoza wskazuje na chorobę neurologiczną – konieczne będą dalsze szczegółowe badania. Niezbędny może być rezonans magnetyczny.

Neurologiczne zaburzenia widzenia – leczenie

Proces leczenia neurologicznych zaburzeń widzenia odbywa się zwykle we współpracy lekarzy różnych specjalności. Najważniejszym aspektem jest podjęcie leczenia choroby pierwotnej u neurologa, zatem w grę wchodzi bardzo wiele możliwości. Jeśli zaburzenia widzenia wywołane są chorobą nowotworową – pacjent będzie skierowany na leczenie onkologiczne.

 

 

Bibliografia:

1. N. Newman, The Optic Neuritis Treatment Trial [w:] Ophthalmology 2020 Apr;127(4S) (dostęp: 27.07.2023).
2. C. Lueck, Loss of vision [w:] Practical neurology 2010 Dec;10(6) (dostęp: 27.07.2023).
3. J. Bennett, Optic Neuritis [w:] Continuum 2019 Oct;25(5) (dostęp: 27.07.2023).