Zmętnienie ciała szklistego - przyczyny, objawy, leczenie

Zmysł wzroku jest jednym z naszych najcenniejszych dóbr, a zdrowe oczy odgrywają kluczową rolę w utrzymaniu ostrości widzenia. Jednakże różnego rodzaju schorzenia oczu mogą zakłócać naszą zdolność do widzenia. Jednym z schorzeń okulistycznych jest zmętnienie ciała szklistego. Dowiedz się jakie są jego przyczyny, objawy oraz sposoby leczenia!

Ciało szkliste - anatomia i funkcja

Ciało szkliste to przezroczysta, galaretowata substancja wypełniająca przestrzeń między soczewką a siatkówką w oku. Jego główną rolą jest utrzymanie kształtu oka oraz wspieranie procesu optycznego, który umożliwia nam widzenie. Ciało szkliste przewodzi światło, które przechodzi przez soczewkę i skupia się na siatkówce, gdzie zachodzi przekształcenie impulsów świetlnych w sygnały nerwowe przekazywane do mózgu.

Zmętnienia ciała szklistego - przyczyny

Zmętnienie ciała szklistego może być wynikiem wielu różnych czynników, takich jak:

• Starzenie się - jednym z najczęstszych powodów zmętnienia ciała szklistego jest proces starzenia się organizmu. W miarę upływu lat ciało szkliste ulega degeneracji, a jego struktura może ulec zmianom, co prowadzi do zmętnienia. Szczególnie narażone są osoby obarczone krótkowzrocznością.
• Uszkodzenia oka - urazy oka mogą powodować zmętnienie ciała szklistego. W wyniku urazu może dojść do rozerwania włókien kolagenowych wewnątrz ciała szklistego, co powoduje powstawanie mętów.
• Procesy zapalne - schorzenia, takie jak zapalenie błony naczyniowej lub zapalenie ciała szklistego, mogą powodować zmętnienie ciała szklistego. Infekcje te mogą być wywołane przez bakterie, wirusy lub inne mikroorganizmy.
• Wrodzone wady - niektóre osoby mogą urodzić się z wrodzonymi wadami ciała szklistego, które sprawiają, że jest ono bardziej podatne na zmętnienie.
• Cukrzyca - cukrzyca to choroba, która może wpływać na zdrowie oczu. Wysoki poziom cukru we krwi może prowadzić do zmian w ciele szklistym, co z kolei może prowadzić do jego zmętnienia.

Zmętnienia ciała szklistego - objawy

Objawy zmętnienia ciała szklistego mogą się różnić w zależności od stopnia i przyczyny problemu. Objawia się ono unoszącymi się plamami i włóknami w polu widzenia, które przez pacjentów często określane są jako latające muszki lub pajęczyny. Osoby z tym schorzeniem często doświadczają również błysków światła, szczególnie w warunkach słabego oświetlenia. Te objawy mogą prowadzić do trudności w dostrzeganiu szczegółów oraz ogólnego pogorszenia jakości widzenia.

Dostrzegane są one najczęściej podczas patrzenia na jasne tło. Męty znajdujące się w ciele szklistym rzucają cienie na siatkówkę oka, czego efekt zauważalny jest w postaci czarnych mroczków. Ich ilość oraz lokalizacja może się zmieniać. Często zmiennie znikają i pojawiają się w polu widzenia, pod wpływem ruchów gałki ocznej, co powoduje również problemy z czytaniem, pisaniem czy innymi codziennymi czynnościami.

Rodzaje mętów w ciele szklistym

Męty w ciele szklistym podzielić można na dwa główne rodzaje:

• łagodne – łagodne zmiany, które nie zagrażają zdrowiu narządu wzroku,
• patologiczne – zmiany będące wynikiem zmian i stanów patologicznych, takich jak wylew krwi, ciało obce w oku, stany zapalne czy urazy.

Zmętnienie ciała szklistego - diagnoza i leczenie

Diagnoza tego schorzenia polega na dokładnym badaniu oka przez okulistę. Lekarz może przeprowadzić badanie oczu przy użyciu lampy szczelinowej, która umożliwia dokładną obserwację przedniej części oka, ciała szklistego i siatkówki. To pozwala na zidentyfikowanie obecności mętów, ich lokalizacji i charakteru. W niektórych przypadkach, szczególnie gdy zmętnienia są bardzo gęste lub występują inne problemy wewnątrz oka, lekarz może zlecić badanie ultrasonograficzne oka. To pozwala na uzyskanie obrazu wewnętrznych struktur oka i może pomóc w diagnozie. W niektórych przypadkach, jeśli istnieją podejrzenia o powiązanie zmętnienia ciała szklistego z innymi problemami okulistycznymi, lekarz może zlecić dodatkowe badania, takie jak OCT (optyczna koherentna tomografia dna oka) czy badanie angiografii fluoresceinowej.

Jeśli zostanie potwierdzone zmętnienie ciała szklistego, lekarz zaleci odpowiednie leczenie w zależności od przyczyny i stopnia zaawansowania schorzenia. Oto niektóre z dostępnych opcji leczenia:

Witrektomia

Witrektomia jest wykonywana w warunkach operacyjnych w znieczuleniu miejscowym. Wymaga użycia mikroskopu chirurgicznego i innych zaawansowanych narzędzi chirurgicznych. Specjalista wykonuje niewielkie nacięcia w ścianie gałki ocznej pacjenta, za których pośrednictwem prowadzą niezbędne do przeprowadzenia zabiegu narzędzia i substancje. Następnie usuwa ciało szkliste, a jego miejsce uzupełnia wypełnieniem adekwatnym do rodzaju choroby i stanu oka, np. płynem fizjologicznym, gazem lub olejem silikonowym. Po zabiegu oko jest zazwyczaj zabezpieczane opatrunkiem i pacjent jest obserwowany przez pewien czas w celu monitorowania stanu oka.

Witreoliza

Witreoliza to procedura medyczna, która jest stosowana w celu rozpuszczenia zmętnień ciała szklistego w oku. Polega ona na zastosowaniu lasera do rozpuszczenia lub rozdzielenia mętów, aby poprawić jakość widzenia. Laserowa witreoliza wykorzystuje skoncentrowane impulsy laserowe. W wyniku wytworzenia energii mechanicznej i cieplnej dochodzi do odparowania substancji. Przerwanie ciągłości włókien ciała szklistego pozwala na zmianę ich struktury przestrzennej oraz przesunięcie mętów poza oś optyczną, przez co stają się one mniej widoczne dla pacjenta. Witreoliza jest stosunkowo mało inwazyjną procedurą i często jest wybierana w przypadkach, gdy zmętnienia ciała szklistego nie są na tyle zaawansowane, aby wymagać witrektomii.

 

Bibliografia:

1. https://retinatoday.com/articles/2021-jan-feb-supplement/vitreous-opacities
2. https://m.iliveok.com/health/vitreous-turbidity-causes-symptoms-diagnosis-treatment_78234i15936.html
3. https://occeyecare.ca/VITREOUS_OPCIFICATION