Jak daleko sięga ludzki wzrok?

Ludzkie oko to niesamowita struktura, która pozwala nam dostrzegać i interpretować otaczający nas świat. W ciągu życia wielu z nas zadaje sobie pytanie: jak daleko jesteśmy w stanie widzieć? Odpowiedź na to pytanie nie jest tak prosta, jak mogłoby się wydawać i zależy od wielu czynników. Zastanawiając się nad odległością widzenia ludzkiego oka, konieczne jest wprowadzenie niezbędnych pojęć, definiujących możliwości narządu wzroku. Dowiedz się zatem co wpływa na zdolność patrzenia na różne odległości oraz jak daleko sięga ludzki wzrok!

Ostrość wzroku - klucz do widzenia szczegółów

Ostrość wzroku to zdolność oka do rozróżniania szczegółów. Mierzy się ją przy użyciu tzw. tablicy Snellena, na której znajdują się optotypy, czyli litery, cyfry lub kształty różnej wielkości. Wynik ostrości wzroku wyrażany jest w ułamkach, gdzie pierwsza cyfra oznacza odległość, z jakiej badany obiekt jest widoczny, a druga cyfra to odległość, z jakiej osoba badana powinna widzieć ostro ten sam obiekt. Np. wizja 20/20 oznacza, że osoba badana widzi obiekt z odległości 20 stóp (około 6 metrów) i wyznacza normę ostrości wzroku dla oka miarowego lub poprawnie skorygowanego.

Jednak ostrość wzroku nie jest stała i różni się między osobami. Wpływ na nią mają czynniki takie jak m.in.: wada wzroku, starzenie się, choroby oczu, motywacja do badania, czynniki psychologiczne oraz oświetlenie i kontrast tablic. W miarę jak ostrość wzroku się pogarsza, obiekty stają się mniej wyraźne i rozmyte.

Zobacz 4 najczęstsze wady wzroku:
https://www.wokularach.pl/blog/jakie-sa-wady-wzroku-4-najczestsze-problemy-z-oczami

Punkt bliski i daleki oka – zakres ostrego widzenia

W kontekście zdolności wzrokowych warto zrozumieć także pojęcia punktu bliskiego i punktu dalekiego oka.

• Punkt bliski oka to najbliższa odległość, z której oko może wyraźnie widzieć obiekty przy maksymalnie napiętej akomodacji. Dla zdrowego oka wynosi on około 10 cm. Oznacza to, że obiekt, który znajduje się bliżej niż 10 cm od oka, będzie wydawał się rozmyty i trudny do dostrzeżenia. Co ważne, zdolności akomodacyjne oka z upływem czasu i postępującym starzeniem się soczewki spadają. Oznacza to, że z roku na rok punkt bliży wzrokowej będzie stopniowo oddalać się od oka, skutkując finalnie pojawieniem się prezbiopii.
  
  
• Punkt daleki oka to najdalej położony na osi widzenia punkt, który oko jest w stanie wyraźnie odwzorować, przy minimalnej mocy układu optycznego, tj. przy rozluźnionej akomodacji. Dla zdrowego, miarowego oka jest to nieskończoność, co oznacza, że oko jest w stanie skupić się na obiektach znajdujących się w nieskończoności, takich jak gwiazdy na nocnym niebie czy horyzont. Wyznacza się go jednak na umowną odległość 6 metrów, ponieważ powyżej, zmiany w soczewce oka są minimalne.

Za dostosowywanie się oka do różnych odległości patrzenia odpowiada akomodacja. Proces ten regulowany jest przez zbieżność wiązki światła padającej na siatkówkę. Steruje ona pobudzeniami dla mięśnia rzęskowego, który reguluje kształt soczewki, zmieniając jej moc tak, by odpowiednio załamywała ona światło. Proces ten jest automatyczny i zachodzi niemal niezauważalnie, co pozwala nam płynnie przemieszczać wzrok między obiektami bliskimi i dalekimi.

Różnica między punktem bliskim a dalekim oka wyznacza amplitudę akomodacji. To w tym obrębie mieści się zatem zakres ostrego widzenia.

Pole widzenia - jak dużo możemy zobaczyć na raz

Pole widzenia jest to obszar widziany podczas gdy głowa i oko są nieruchome. Nie jest ono jednak stałe i może różnić się między osobami. W tym przypadku, nie mówimy o odległości widzenia, a jego rozpiętości. Zaburzenia pola widzenia, takie jak jego znaczne ograniczenie, mroczki lub widzenie lunetowe, mogą znacznie wpłynąć na zdolność naszego postrzegania.

Pole widzenia jednooczne zdrowego oka obejmuje około 85-100 stopni skroniowo, 55-60 stopni nosowo, 45-50 stopni ku górze oraz 65-70 stopni ku dołowi. Prawidłowe pole widzenia obuoczne, tj. miejsce nakładania się pól pochodzących z obu oczu jednocześnie, obejmuje w przybliżeniu okrąg o średnicy 60 stopni. Oba skroniowe krańce pola widzenia szerokości 30° pochodzą już tylko z jednego oka – odpowiednio prawego lub lewego.

Wpływ czynników zewnętrznych na zakres widzenia

Oczywiście, zdolność do widzenia na odległość zależy również od wielu czynników zewnętrznych, takich jak:

• Oświetlenie - jakość oświetlenia ma ogromny wpływ na zdolność widzenia na odległość. W jasnym świetle naturalnym lub sztucznym obiekty na odległość są bardziej wyraźne i łatwiej dostrzegalne. W warunkach słabego oświetlenia, na przykład podczas zmierzchu lub w nocy, nasza zdolność do widzenia na odległość jest znacząco ograniczona.
  
  
• Pogoda - warunki pogodowe również mogą wpłynąć na zdolność do patrzenia na odległość. W przypadku mgły, deszczu, śniegu czy innych opadów atmosferycznych odległe obiekty mogą być mniej widoczne.
  
  
• Zanieczyszczenie powietrza - obecność zanieczyszczeń w powietrzu, takich jak pył, dym czy smog może wpłynąć na jakość i odległość widzenia. Te cząstki unosząc się w powietrzu powodują rozpraszanie światła i zakłócają postrzeganie.
  
  
• Temperatura - temperatura powietrza ma wpływ na zasięg widzenia człowieka. Powietrze chłodniejsze i cieplejsze ma różną gęstość. Wahania gęstości powietrza powodują, że promienie świetlne przechodzące przez nie załamują się w różny sposób. Może to powodować złudzenia optyczne, takie jak np. falujące powietrze nad powierzchnią asfaltowej drogi.
  
  
• Wysokość i teren - nasza zdolność do widzenia na odległość jest uzależniona również od wysokości, na której się znajdujemy oraz od topografii terenu. Wysoko położone punkty obserwacyjne, takie jak góry czy wieże, pozwalają nam patrzeć na bardziej odległe obiekty.
  
  

Jak daleko widzi ludzkie oko?

W związku z tym, że na odległość widzenia ma wpływ wysokość na jakiej znajdują się oczy, będzie ona zależna m.in. od naszego wzrostu. Szacuje się, że osoba o wzroście 1,5m przy braku ograniczeń w polu widzenia, jest w stanie widzieć przedmioty nawet na odległość ok. 4,8 km. Ograniczenie stanowi powiem zakrzywienie ziemi, zatem wszystko poniżej linii horyzontu jest niewidoczne.

W lipcu 2016 roku Mark Bret Gumá zrobił zdjęcie Alp, stojąc na Pic de Finestrelles w Pirenejach. 443 km - jest to obecnie najdłuższa sfotografowana linia wzroku na Ziemi. Tym samym ustanowił rekord Guinessa.

Co ciekawe, spoglądając w górę, czyli w przestrzeń kosmiczną, na ciemnym nocnym niebie bez zanieczyszczeń świetlnych, powinieneś być w stanie zobaczyć galaktykę Andromedy, która znajduje się w odległości 2,5 miliona lat świetlnych.

 

1. Bibliografia:
2. https://www.allaboutvision.com/eye-care/eye-anatomy/how-far-can-human-eyes-see/
3. https://science.howstuffworks.com/question198.htm