Okulary na chorobę lokomocyjną – co to? Czy działają?

Choroba lokomocyjna to uciążliwy problem, który może znacznie obniżyć komfort podróży. Objawia się mdłościami, zawrotami głowy, poceniem się, a w skrajnych przypadkach również wymiotami. W odpowiedzi na ten problem powstały specjalne okulary na chorobę lokomocyjną, które mają pomóc w redukcji nieprzyjemnych dolegliwości. Czy rzeczywiście działają? Jakie są ich zasady funkcjonowania?

Przyczyny choroby lokomocyjnej

Choroba lokomocyjna, inaczej kinetoza, to zbiór dolegliwości pojawiających się podczas podróżowania różnymi środkami transportu – lądowymi, morskimi i powietrznymi. Jest wynikiem niezgodności sygnałów odbieranych przez mózg z różnych narządów zmysłów. Gdy informacje dotyczące ruchu pochodzące z różnych źródeł są sprzeczne, układ nerwowy ma trudności z ich prawidłowym przetworzeniem, co prowadzi do wystąpienia objawów, takich jak nudności, zawroty głowy, zimne poty czy ogólne osłabienie.

W procesie percepcji ruchu kluczową rolę odgrywają trzy układy sensoryczne:

• Układ przedsionkowy (ucho wewnętrzne) – odpowiada za poczucie równowagi i wykrywanie zmian położenia ciała w przestrzeni. Zawiera specjalne struktury, które rejestrują przyspieszenie i ruchy głowy.
• Narząd wzroku (oczy) – dostarcza informacji o otoczeniu i ruchu względem punktów odniesienia. Jeśli wzrok nie rejestruje ruchu ciała lub dostrzega go w sposób odmienny od tego, co odczuwa układ przedsionkowy, może dojść do zaburzenia percepcji.
• Receptory czuciowe (propriocepcja) – znajdujące się w mięśniach, stawach i skórze, dostarczają informacji o pozycji ciała oraz jego ruchu.

Typowym przykładem jest podróż samochodem. Gdy pasażer skupia wzrok na wnętrzu pojazdu (np. na książce lub telefonie), jego oczy rejestrują statyczne otoczenie, podczas gdy układ przedsionkowy wykrywa przyspieszenia, zakręty i nierówności drogi. Ta rozbieżność w sygnałach sensorycznych powoduje dezorientację mózgu i prowadzi do wystąpienia objawów kinetozy. Podobne zjawisko można zaobserwować na pokładzie statku – osoba przebywająca w kabinie nie widzi ruchu fal, ale jej błędnik rejestruje kołysanie. Efekt jest ten sam: pojawiają się zawroty głowy i mdłości.

Choroba lokomocyjna może wystąpić u osób w każdym wieku, choć szczególnie podatne są dzieci i osoby o większej wrażliwości sensorycznej.

Jak działają okulary na chorobę lokomocyjną?

Okulary na chorobę lokomocyjną zostały zaprojektowane w celu zmniejszenia objawów kinetozy poprzez synchronizację sygnałów odbieranych przez wzrok i układ przedsionkowy. Dzięki temu pomagają uniknąć nieprzyjemnych doznań, które mogą wystąpić podczas podróży samochodem, statkiem czy samolotem.

Istnieją dwa główne typy takich okularów, różniące się mechanizmem działania:

Okulary z pierścieniami wypełnionymi płynem

Ten typ okularów jest najbardziej popularny i składa się z oprawek z czterema pierścieniami wypełnionymi płynem:

• Dwa pierścienie umieszczone są wokół oczu (z przodu).
• Dwa pierścienie znajdują się po bokach oprawek.

Płyn w okularach porusza się zgodnie z ruchem pojazdu, dostarczając dodatkowy punkt odniesienia dla wzroku. Dzięki temu mózg otrzymuje bardziej spójne informacje o ruchu, co zmniejsza rozbieżność między bodźcami wzrokowymi a sygnałami z błędnika. W efekcie redukuje to objawy choroby lokomocyjnej, poprawiając komfort podróży.

Okulary tunelowe redukujące pole widzenia

Drugi typ okularów działa na zasadzie ograniczenia widzenia peryferyjnego. Ich konstrukcja zawęża pole widzenia użytkownika, co zmniejsza ilość docierających bodźców wizualnych, które mogłyby wywoływać objawy kinetozy.

Chociaż dokładny mechanizm działania tego rozwiązania nie jest jeszcze w pełni poznany, wstępne badania sugerują, że może ono być skuteczne u niektórych osób. Ograniczenie ilości bodźców wzrokowych sprawia, że mózg łatwiej adaptuje się do ruchu pojazdu, co redukuje zawroty głowy i nudności.

Czy okulary na chorobę lokomocyjną są skuteczne?

Badania oraz opinie użytkowników wskazują, że okulary na chorobę lokomocyjną mogą być skuteczne, ale ich działanie może się różnić w zależności od osoby. Niektórzy doświadczają znacznej poprawy już po kilku minutach noszenia, inni nie odczuwają wyraźnej różnicy.

Aby uzyskać najlepsze rezultaty, zaleca się:

• Zakładanie okularów po zauważeniu pierwszych objawów choroby lokomocyjnej,
• Nie zdejmowanie ich przez około 10-12 minut, by ułatwić synchronizację dostarczanych bodźców,
• Unikanie czynności pogarszających stan, takich jak czytanie lub korzystanie z telefonu w trakcie podróży.

Dodatkowe sposoby łagodzenia objawów choroby lokomocyjnej

Jeśli okulary na chorobę lokomocyjną nie przynoszą wystarczającej ulgi, warto rozważyć inne metody, które mogą pomóc w redukcji objawów kinetozy.

Zmiana nawyków podczas podróży

Niektóre proste zmiany w sposobie podróżowania mogą znacząco zmniejszyć ryzyko wystąpienia nudności i zawrotów głowy:

• Skupienie wzroku na horyzoncie – patrzenie na odległe punkty pomaga zsynchronizować sygnały wzrokowe z odczuwanym ruchem.
• Wybór odpowiedniego miejsca – siedzenie np. obok kierowcy w samochodzie, na miejscu nad skrzydłem w samolocie lub na środku pokładu statku może zmniejszyć odczuwane wstrząsy i ruchy.
• Unikanie czytania i korzystania z urządzeń – skupianie wzroku na bliskich obiektach (np. książce lub telefonie) może nasilać dolegliwości.
• Częste przerwy i dostęp do świeżego powietrza – regularne postoje, przewietrzanie pojazdu i głębokie oddechy pomagają zredukować objawy.

Leki i naturalne środki na chorobę lokomocyjną

W przypadku silniejszych objawów można zastosować farmakologiczne lub naturalne metody łagodzenia kinetozy:

• Dimenhydrynat (np. Aviomarin) – popularny lek antyhistaminowy, skutecznie zapobiegający nudnościom. Może powodować senność.
• Skopolamina – dostępna w postaci plastrów lub tabletek, bardzo skuteczna w redukcji objawów, ale może wywoływać skutki uboczne, takie jak suchość w ustach i ospałość.
• Imbir – naturalny środek wspomagający trawienie i redukujący mdłości. Może być spożywany w formie herbaty, kapsułek lub cukierków imbirowych.

Każdy organizm reaguje inaczej, dlatego warto eksperymentować z różnymi metodami, aby znaleźć najskuteczniejsze rozwiązanie dla siebie.

Czy warto kupić okulary na chorobę lokomocyjną?

Jeśli często doświadczasz choroby lokomocyjnej, okulary mogą być wartym uwagi rozwiązaniem. Ich skuteczność zależy od indywidualnych predyspozycji, ale wiele osób zgłasza znaczną poprawę. Ponieważ są to urządzenia bezinwazyjne i bezpieczne, warto je wypróbować jako alternatywę dla farmakologii lub połączyć je z innymi metodami zapobiegania chorobie lokomocyjnej, aby zmaksymalizować komfort podróży.

 

Bibliografia:

1. https://www.allaboutvision.com/eyewear/eyeglasses/types/do-motion-sickness-glasses-work/
2. https://www.caseyopticaltoo.com/blog/comprehending-motion-sickness-glasses-their-operation-and-efficiency/
3. https://mgr.farm/aktualnosci/firma-motoryzacyjna-znalazla-zaskakujacy-sposob-na-chorobe-lokomocyjna/
4. https://pl.wikipedia.org/wiki/Choroba_lokomocyjna