Palenie papierosów a wzrok – konsekwencje palenia dla zdrowia oczu

Każdy wie, jak niezdrowe jest palenie – wiąże się nie tylko z podwyższonym ryzykiem ataku serca, ale i rozwoju nowotworów złośliwych. Nie wszyscy wiedzą jednak, że nałóg papierosowy oddziałuje negatywnie również na oczy, a długoterminowe palenie nikotyny może pociągać za sobą opłakane dla oczu skutki. W tym artykule dowiesz się, jak papierosy wpływają na organizm i dlaczego są szkodliwe dla oczu – poznasz również główne choroby wzroku, którymi ryzykuje każdy palacz.

Nikotyna a oczy – jak palenie papierosów wpływa na organizm?

Nałóg papierosowy to niezwykle powszechny problem na skalę krajową – aż co czwarty Polak deklaruje, że regularnie pali tytoń. Za niezwykle uzależniające właściwości papierosów odpowiada nikotyna, która pobudza ośrodkowy układ nerwowy, relaksuje i krótkotrwale zwiększa produkcję dopaminy. Działa ona jednak destrukcyjnie na organizm – wykazuje się silnie trującym wpływem zwłaszcza układ krwionośny i oddechowy.

Szkodliwość papierosów wynika jednak nie tylko z zawartości nikotyny, ale i z licznych substancji aromatyzujących i konserwantów, które są dodawane do tytoniu. W wyniku procesu spalania papierosa powstają m.in. smoła, tlenek węgla, amoniak, nikiel i wiele innych substancji toksycznych dla organizmu człowieka. Przy każdym zaciągnięciu papierosa palacz wdycha ich niemal 7000, przy czym ponad 70 z nich to karcynogeny – substancje o silnym działaniu rakotwórczym.

Jak palenie papierosów wpływa na organizm? Niszczy go od zewnątrz – poprzez zaburzenie funkcjonowania m.in. układu oddechowo, krwionośnego, odpornościowego i rozrodczego. Skóra, kości, jama ustna i narząd wzroku – każda część organizmu cierpi na nałogu papierosowym, dlatego rzucenie tytoniu jest jedynym skutecznym sposobem na to, jak zadbać o zdrowie palacza.

Dlaczego palenie papierosów jest szkodliwe dla oczu?

Papierosy mają destrukcyjny wpływ na cały organizm, w tym również na narząd wzroku. Jednak dlaczego tak jest? Nikotyna prowadzi do nadmiernego zwężenia naczyń krwionośnych – również tych, które dbają o dokrwienie gałek ocznych. Zaś szkodliwe substancje wdychane wraz z dymem papierosowym są transportowane do oczu wraz z krwią. Prowadzi to do zaburzenia funkcjonowania narządu wzroku i wystąpienia poważnych chorób, które mogą doprowadzić nawet do ślepoty.

Palenie papierosów a wzrok – najczęstsze choroby oczu

Jakimi chorobami oczu może skutkować palenie? W najlepszym przypadku palacze będą zmagać się z przewlekłym dyskomfortem i podrażnieniami, a w najgorszym – ze złośliwymi nowotworami oczu. Nałóg papierosowy uniemożliwia więc cieszenie się idealnie zdrowym wzrokiem. Oto choroby oczu, którymi ryzykujesz, paląc papierosy:

Zespół suchego oka

Zespół suchego oka jest chorobą, która objawia się pieczeniem i swędzeniem oczu, a także dokuczliwym uczuciem piasku pod powiekami. Jej przyczyną jest niewystarczająca ilość łez lub ich niedostateczna jakość, co uniemożliwia filmowi łzowemu odpowiednie nawilżenie oka. Zespół suchego oka to dolegliwość, którą można zauważyć u niemal wszystkich palaczy i osób znajdujących się w pobliżu dymu papierosowego. Dlatego też jeśli palisz tytoń i stale skarżysz się na podrażnione oraz suche oczy, a sztuczne łzy nie pomagają – jedynie rzucenie nałogu przyniesie Ci ulgę.

Zaćma

Zaćma powoduje, że soczewka znajdująca wewnątrz oka staje się mętna, tym samym powodując znaczne obniżenie jakości widzenia i postrzeganie świata jak przez mgłę. Choroba ta najczęściej jest kojarzona z osobami starszymi, jednak badania wykazały, że palacze chorują na nią aż dwa razy częściej, niezależnie od wieku.

Jak palenie wpływa na zwiększone ryzyko zachorowania na zaćmę? Szkodliwe substancje zawarte w dymie papierosowym wraz z krwią przedostają się do soczewki, odkładają się w niej i zaburzają naturalnie zachodzące w oczach procesy przemiany materii. Przez to soczewka traci swoją pierwotną przejrzystość, co uniemożliwia choremu wyraźne postrzeganie otaczającego go świata.

Złośliwe nowotwory oczu

Papierosy to jedne z najniebezpieczniejszych karcynogenów, które są stosowane przez wiele osób regularnie każdego dnia. Ogromna ilość zawartych w nich substancji rakotwórczych zwiększa ryzyko nowotworów nie tylko płuc i jamy ustnej, ale i oczu oraz oczodołu. Złośliwe nowotwory oka, które obejmują gałkę oczną lub obszary sąsiadujące, cechuje trudność leczenia i złe rokowania – tutaj dowiesz się, jak je rozpoznać. Jednak nawet jeśli palisz, nie wszystko stracone – rzucenie palenia po pewnym czasie odwdzięczy Ci się wyeliminowaniem ryzyka rozwoju raka oka.

Zwyrodnienie plamki żółtej

Zwyrodnienie plamki żółtej, czyli AMD (ang. age-related macular degeneration), to jedna z najczęstszych przyczyn ślepoty wśród osób starszych, zaraz po zaćmie. Jednak również w jej przypadku palacze zapadają na nią niezależnie od wieku – jeżeli palisz, ryzyko rozwinięcia się u Ciebie AMD zwiększa się nawet czterokrotnie. Zwyrodnienie plamki żółtej prowadzi zaś do powstania nieodwracalnych uszkodzeń wzroku, które mogą skutkować nawet ślepotą.

Czym jest plamka żółta i jakie pełni funkcje? To mały obszar umiejscowiony na siatkówce oka, na którym światłoczułe receptory są wyjątkowo gęsto osadzone. Plamka żółta umożliwia więc rozpoznawanie kolorów i odbieranie światła, które wpada do oka. Palenie zwęża i uszkadza naczynia krwionośne odżywiające siatkówkę i plamkę żółtą, a zwiększony stres oksydacyjny prowadzi do powstania zwyrodnień.

Retinopatia cukrzycowa

Negatywny wpływ papierosów na wzrok jest szczególnie niebezpieczny dla osób chorujących na cukrzycę. Palenie tytoniu jeszcze bardziej potęguje poważne skutki tego zaburzenia, tym samym prowadząc do wystąpienia poważnego uszkodzenia oczu – a zwłaszcza retinopatii cukrzycowej.

Hiperglikemiczne zaburzenia krążenia krwi w poszczególnych częściach oka stają się jeszcze gorsze w obliczu stosowania nikotyny, w wyniku czego siatkówka i błona naczyniowa stają się przewlekle niedokrwione. Ryzyko wylewów w gałce ocznej zwiększa się i pojawiają się w niej błony nasiatkówkowe, przez co palenie uniemożliwia skuteczną profilaktykę chorób wzroku w obliczu cukrzycy.

Rzucenie palenia a wzrok – czy warto zrezygnować z papierosów dla zdrowia oczu?

Ludzki organizm cechuje niesamowita zdolność regeneracji tkanek, tak więc nigdy nie jest za późno, aby rzucić palenie! Zrezygnowanie z nawet wieloletniego nałogu będzie skutkowało poprawą nawilżenia oczu i komfortu widzenia, a także znacznym zmniejszeniem ryzyka rozwoju groźnych chorób oczu. Rzucenie palenia jest również niezwykle ważnym elementem leczenia w przypadku osób, które już zmagają się z którymś z tych zaburzeń.

Podsumowując, rzucenie palenia jest najlepszym wyborem, który możesz podjąć nie tylko dla siebie, ale i dla swoich bliskich. Bierni palacze również zmagają się bowiem ze wspomnianymi wyżej niebezpiecznymi dla zdrowia skutkami. Zadbaj o swoje zdrowie, a także o zdrowiej swojej rodziny i zrezygnuj z nałogu papierosowego już dziś!

 

Bibliografia:
Centers for Disease Control and Prevention, Vision Loss and Blindness: Overview of Smoking and Eyesight, cdc.gov, 2022
World Health Organization, Smoking linked to early vision loss and cataracts, who.int, 2022
P. Raju, R. George, S. Ve Ramesh, H. Arvind, M. Baskaran, L. Vijaya, Influence of tobacco use on cataract development, 2006
Food and Drugs Administrations, How smoking can contribute to vision loss and blindness, fda.gov
Kierstan Boyd, American Academy of Ophthalmology, Smoking and eye disease, aao.org, 2022