Jak zakraplać oczy? 6 ważnych zasad

Zakraplanie oczu sprawia pacjentom wiele problemów. Szczególne trudności i błędy pojawiają się gdy wykonujemy tę czynność pierwszy raz. Warto zapoznać się wcześniej z prawidłową techniką zakraplania oczu. Pozwoli to uniknąć zmarnowania preparatu, który często zamiast to oka trafia na policzek lub nos.

Zakraplanie oczu – jak postępować?

Zakraplanie oczu zawsze powinno być poprzedzone zapoznaniem się z ulotką produktu. Należy bezwzględnie stosować się do umieszczonych w ulotce wskazówek, chyba że lekarz poinformuje Cię o innym sposobie używania preparatu.

Zakraplanie oczu – jakich kropli używamy najczęściej?

Najczęściej stosowane są nawilżające krople do oczu. To bezpieczne preparaty, które niwelują uczucie suchości oka. Ten typ kropli przydaje się osobom korzystającym z soczewek kontaktowych, ale również jako ochrona podczas pracy przy komputerze. Dodatkowe nawilżanie oczu przy pomocy kropli przydaje się także kierowcom.

Dostępne bez recepty są także krople do oczu przeznaczone dla alergików. EyeLove aloe drops to łagodny roztwór zawierający wyciąg z aloesu, rumianku i świetlika. Preparat wzbogacony o kwas hialuronowy redukuje podrażnienia i doskonale nawilża oko.

Krople są stosowane także w przypadku chorób oczu. W tym przypadku trzeba stosować się do zaleceń lekarza, który decyduje jaki rodzaj leku może być przyjmowany przez pacjenta. Dawkowanie także musi być ściśle przestrzegane.

Właściwe warunki przechowywania kropli do oczu

Bardzo ważną informacją zawartą w ulotce lub na opakowaniu kropli do oczu, są warunki, w jakich należy je przechowywać. Istnieją leki, które powinny mieć zapewnioną niską temperaturę i trzeba je trzymać w lodówce. W przeciwnym razie krople do oczu mogą stracić swoje właściwości.

Nie można dopuścić także do zamrożenia płynu, dlatego przy przechowywaniu kropli do oczu w lodówce zwróć uwagę, by buteleczka nie stykała się ze ścianką lodówki (zwłaszcza w przypadku sprzętów starszego typu). Zbyt niska lub zbyt wysoka temperatura dla kropli do oczu, może zdarzyć się podczas noszenia ze sobą lekarstwa w torebce lub kieszeni.

Jak zakraplać oczy?

Zakraplanie oczu wymaga precyzji i delikatności. Jeśli ktoś może nam w tym pomóc – oczywiście będzie to wówczas łatwiejsze. Osoba, która zakrapla oczy może wcześniej przetestować z jaką siłą należy nacisnąć ścianki buteleczki, aby niechcący nie podać ich zbyt dużo. Najlepiej zrobić to przy dobrym oświetleniu, w łazience nad umywalką.

Prawidłowa technika zakraplania oczu

Zakraplanie oczu w prawidłowy sposób to kilka ważnych zasad. Stosując je zwiększymy skuteczność leku i unikniemy komplikacji zdrowotnych.

Prawidłowa technika zakraplania oczu krok po kroku:

1. Higiena przede wszystkim, czyli umyj ręce

Przed przystąpieniem do zakraplania oczu kroplami należy koniecznie umyć ręce ciepłą wodą i mydłem. Po dokładnym opłukaniu i wysuszeniu rąk możemy przystąpić do dalszych działań.

2. Prawidłowa pozycja

Aby prawidłowo zaaplikować krople do oczu konieczna jest odpowiednia pozycja. Głowa powinna być odchylona do tyłu. W przeciwnym razie krople wypłyną natychmiast z oka, bez szans na zadziałanie.

3. Zakraplanie kropli do oczu pod dolną powiekę

Prawidłowa technika zakraplania oczu wymaga, by w pozycji odchylonej do tyłu głowy, delikatnie odciągnąć dolną powiekę. To stworzy pewną niewielką przestrzeń między powieką a gałką oczną, często nazywaną „kieszonką”. Właśnie tam powinny trafić krople do oczu.

4. Nie mrugać po zakropleniu

Po zaaplikowaniu kropli do oczu pod dolną powiekę, należy od razu zamknąć oko i tak pozostać przez około dwie minuty. Jest to moment, w którym substancje zawarte w kroplach do oczu są przyswajane przez tkanki. Nie można wówczas mrugać, ponieważ to utrudnia przenikanie leku. Wskutek mrugania płyn podany do oka przedostaje się do kanalików łzowych w wewnętrznych kącikach oczu. Podane krople zamiast działać na oko – spływają kanalikiem łzowym do nosa i gardła.

5. Przytrzymaj palec na kanaliku łzowym.

Aby ułatwić wchłanianie kropli we właściwym miejscu, należy zaraz po zakropleniu i zamknięciu oka, delikatnie docisnąć wewnętrzny kącik. W ten sposób zapobiegniemy zbyt szybkiemu spłynięciu kropli przez kanalik łzowy.

6. Zachowaj odstęp czasowy między preparatami

Jeśli stosujesz różne krople do oczu o tej samej porze dnia, pamiętaj aby zachować przynajmniej pięciominutowy odstęp pomiędzy zakraplaniem oczu. Optymalny czas między podaniem leków to około 10-15 minut.

Błędy przy zakraplaniu oczu

Wiele osób wychodzi z założenia, że zakraplanie oczu jest czynnością oczywistą. Pacjenci nie czytają ulotek i postępują tak jak im podpowiada intuicja. Niestety brak wiedzy tej kwestii może być przyczyną problemów zdrowotnych. Nieprawidłowo podane krople do oczu nie mają szansy zadziałać. Nieświadomie popełnione błędy mogą wywołać infekcje.

Oto najczęściej popełniane błędy przy zakraplaniu kropli do oczu:

- Zapominanie o umyciu rąk – może nam się wydawać, że jeśli na dłoniach nie widać brudu, to ręce są czyste. To pierwszy podstawowy błąd nie tylko podczas podawania kropli do oczu. Niewidoczne gołym okiem drobnoustroje podczas zakraplania mogą się łatwo przedostać do błon śluzowych oka i wywołać zakażenie.

- Dotykanie końcówki zakraplacza – należy się wystrzegać za wszelką cenę dotykania końcówki dozownika kropli do oczu. Kontakt z preparatem może przenieść zarazki do oka oraz do płynu. Lek straci antyseptyczność. To krótka droga do wywołania infekcji oka poprzez wirusy, bakterie i grzyby.

- Zakraplanie do wewnętrznych kącików oczu – preparat powinien być aplikowany do kieszonki powstałej poprzez odciągnięcie dolnej powieki, w kierunki skroni. Zakraplanie oczu do wewnętrznego kącika powoduje szybkie odprowadzenie preparatu kanalikiem łzowym do nosa. Lekarstwo nie zdąży się przyswoić przez powierzchnię oka.

- Mruganie po zakropleniu – wielu pacjentów nie znając mechanizmów działania oka, odruchowo mruga po zakropleniu oczu. Daje to wrażenie rozprowadzenia preparatu po powierzchni oka, ale jest całkowicie złudne wrażenie. W rzeczywistości mruganie przyspiesza przedostanie się kropli do kanalików łzowych i wydalenie ich z oka. Dlatego po zaaplikowaniu kropli zamknij oczy i staraj się nie wykonywać żadnych ruchów powiekami.

Termin ważności kropli do oczu

Termin ważności kropli do oczu, podobnie jak wszystkich innych lekarstw, jest szalenie ważny dla bezpieczeństwa pacjenta i skuteczności leku. Zarówno na opakowaniu, jak i na buteleczce z kroplami, jest umieszczona data ważności przed otwarciem.

Zwróć uwagę czy używany przez Ciebie produkt ma wyznaczony okres ważność od momentu otwarcia opakowania. Kontakt preparatu z tlenem może powodować utratę właściwości leku. Wówczas może się okazać, że jeśli nie zużyłeś kropli do oczu np. w ciągu 14 dni od otwarcia – nadają się one do wyrzucenia.

Jak zakraplać oczy samemu?

Zakraplanie oczu samemu jest trudne i wymaga pewnej wprawy. Należy pamiętać o sprzyjającej pozycji. Dla większości osób najlepsza jest pozycja siedząca z głową odchyloną do tyłu. Możesz też spróbować zakroplić oczy na leżąco. Miej wówczas w zasięgu ręki stolik lub coś na co możesz odstawić buteleczkę, aby się nie przewróciła.

Krople na zaćmę

Krople na zaćmę to często stosowany lek w postaci kropli do oczu. Nie jest to metoda, która wyleczy chorobę czy ją zatrzyma. Krople na zaćmę sprawiają, że poprawia się nieco ostrość widzenia. Preparaty o tej funkcji działają nawilżająco i wzmacniają barierę ochronną oka, zwiększając komfort pacjenta przed i po zabiegu usuwania zaćmy.

Zakraplanie oczu u okulisty

Większość ludzi doświadczyło zakraplania oczu do badania u okulisty. Wymaga tego między innymi badanie wzroku u dzieci i niemowląt. Okulista przed wykonaniem badania podaje atropinę – krople do oczu, które na krótki czas pozostawiają mocno rozszerzoną źrenicę.

Chwilowe sparaliżowanie zdolności źrenicy do zmiany wielkości ułatwia dokładną diagnostykę oka. Jest to bardzo ważny element podczas badania nieprawidłowości tylnego odcinka oka. Ubocznym skutkiem działania atropiny jest krótkotrwały światłowstręt i zamazany obraz. Dlatego jeśli wybierasz się na badanie wzroku, które wymaga zakroplenia oczu u okulisty atropiną – weź ze sobą okulary przeciwsłoneczne. Złagodzą one nadwrażliwość na światło. Efekt rozszerzonych źrenic powinien minąć w ciągu kilku godzin po zakropleniu oczu do badania.

 

Bibliografia:

1. M. Niżanowska, Prawidłowa technika podawania kropli ocznych [dostęp: 03.01.2023].
2. Okulista.pl - Co to jest atropina i kiedy się ją stosuje? [dostęp: 03.01.2023].
3. W. Stopyra, Badanie okulistyczne w medycynie pracy, Wydawnictwo Medyczne Górnicki, Wrocław 2022.
4. J. Kański, A. Kubacka-Trząska, Choroby infekcyjne oczu, Wydawnictwo Medyczne Górnicki, Wrocław 2004.