Zapalenie woreczka łzowego – na czym polega?

Zapalenie woreczka łzowego to schorzenie występujące częściej u dzieci, niż u dorosłych. Zaburzenie polega na braku drożności przewodów, którymi wędrują łzy. Sprawdź jakie są przyczyny i objawy zapalenia woreczka łzowego.

Co to jest zapalenie woreczka łzowego?

Woreczek łzowy to niewielka część narządu wzroku, która mieści się po wewnętrznej stronie kącików oczu – od strony nosa. Struktura ta mieści się przy krawędziach dolnych powiek. Stanowi rezerwuar łez, gdzie zgromadzona jest pewna ilość tego płynu ustrojowego. Woreczek łzowy pełni też ważną funkcję w mechanizmie transportowania łez przez kanaliki łzowe.

Woreczek łzowy jest początkiem przewodu nosowo-łzowego. Zaczyna się w miejscu, gdzie dół woreczka łzowego przechodzi w kanał nosowo-łzowy. Dalej idzie w dół i nieco w bok, ściśle przy zatoce szczękowej. Ujście znajduje się od przedniego końca małżowiny nosowej dolnej do przewodu nosowego dolnego.

Przyśrodkową ścianę przewodu nosowo-łzowego tworzy przy ujściu fałd błony śluzowej, nazywany przez lekarzy fałdem łzowym (plica lacrimalis). Długość przewodu nosowo-łzowego ma ok. 15 mm i 4 mm średnicy. Jego wnętrze pokrywa nabłonek. Istotą zapalenia woreczka łzowego jest zawężenie lub zupełna niedrożność przewodów nosowo-łzowych.

Woreczek łzowy - zapalenie szybko diagnozowane

Woreczek łzowy i zapalenie tej części jest dla lekarza łatwe do zidentyfikowania. Z reguły nie wymaga szczegółowych badań diagnostycznych. Jeśli specjalista uzna to za wskazane – dokona przepłukania dróg łzowych. Badania RTG są wykonywane u pacjentów z podejrzeniem nowotworów lub po urazach.

Zapalenia woreczka łzowego - objawy

Objawem zapalenia woreczka łzowego jest zbieranie się cieczy w strefie odpływu z powodu braku przepustowości dróg łzowych. Powoduje to powiększenie się i opuchnięcie tkanek. Długotrwale zgromadzony płyn może stać się źródłem zakażenia.

U osób dotkniętych zapaleniem woreczka łzowego, objawy najczęstsze to:

• ból oczu w okolicy wewnętrznych kącików
• obrzęk w kierunku nosa
• zaczerwienienie dolnej powieki
• przekrwienie spojówek
• wydzielina ropna w oku lub śluz
• powiększenie węzłów chłonnych przyuszniczych

>> Porównaj to z objawami zespołu suchego oka

Przyczyny zapalenia woreczka łzowego

Bezpośrednią przyczyną zapalenie woreczka łzowego jest zablokowanie przewodu nosowo-łzowego. Czasem chodzi o znaczne zawężenie utrudniające prawidłowy transport cieczy, a niekiedy o całkowity brak drożności. To prowadzi do zastoiny łez i stwarza warunki sprzyjające rozwojowi infekcji. Natomiast omawiana niedrożność może być spowodowana przez kilka czynników:

• Wrodzona wada rozwojowa u noworodków - zapalenie woreczka łzowego występuje u 1-2% noworodków.
• Bliznowacenie po stanach zapalnych oka – infekcje bakteryjne występujące w obrębie gałki ocznej mogą się łatwo rozprzestrzeniać. Podczas procesu gojenia się tkanek mogą powstać zwężania się dróg łzowych.
• Urazy mechaniczne – wszelkie uszkodzenia w okolicy nosa i oczodołu stanowią zagrożenie powstania blizn i zrostów. Porównaj to z zapaleniem oczodołu.
• Stany zapalne okolicznych struktur - zapalenie błony śluzowej nosa (np. w przebiegu infekcji zatok)
• Zwyrodnienia i zmiany nowotworowe

Woreczek łzowy objęty stanem zapalnym u dorosłych jest schorzeniem rzadkim. Jego powodem mogą być czynniki anatomiczne, ponieważ u niektórych osób występują predyspozycje do problemów z przewodem nosowo-łzowym, w tym także deformacje anatomiczne.

Długo utrzymujące się zapalenie woreczka łzowego może prowadzić do powikłań w postaci przetoki, torbieli i ropnia woreczka łzowego. To z kolei stanowi poważne zagrożenie rozprzestrzenienia się infekcji na tkanki miękkie oczodołu.

Do innych, rzadszych przyczyn zapalenia woreczka łzowego należą:

• uchyłki woreczka łzowego
• kamienie dróg łzowych
• komplikacje po zabiegach operacyjnych w obszarze zatok i nosa

Wirusowe zapalenie woreczka łzowego

Wirusowe zapalenie woreczka łzowego odnosi się do sytuacji, która może wystąpić w wyniku nadkażenia bakteryjnego, gdy pacjent przeszedł wirusowe zakażenie górnych dróg oddechowych

Lek na zapalenia woreczka łzowego

Lek na zapalenie woreczka łzowego to m.in. dostępny bez recepty kwas borowy. Jest to łagodny roztwór o właściwościach antyseptycznych i może być używany do przemywania zainfekowanych oczu, ponieważ dobrze oczyszcza i neutralizuje drobnoustroje.

Jaki antybiotyk na zapalenie woreczka łzowego jest przepisywany przez lekarzy? Dość często są to preparaty z penicyliną lub sulfatiazolem.To jednocześnie odpowiedź na pytanie: jakie krople do oczu na zapalenie woreczka łzowego. Lekarze przepisują najczęściej antybiotyki właśnie w postaci kropli do oczu, ale istnieją też leki doustne. Taki rodzaj terapii jest wprowadzany, gdy u pacjenta z zapaleniem woreczka łzowego występuje gorączka.

Zapalenie woreczka łzowego - leczenie

W leczeniu zapalenia woreczka łzowego pomocniczo można stosować ciepłe okłady dla złagodzenia obrzęku. Przynosi to ulgę w bólu i usprawnia przepływ łez. U dzieci istotną rolę odgrywa masaż woreczka łzowego, który pomaga udrożnić przewody.

Sprawdź w naszym poradniku >> Jak masować kanaliki łzowe niemowlętom?

Jeśli dochodzi do przewlekłych lub nawracających stanów zapalnych, może być konieczny chirurgiczny zabieg udrożniający przewody nosowo-łzowe.

Ile trwa zapalenie woreczka łzowego?

To, ile trwa zapalenia woreczka łzowego, zależy od kilku czynników. Wpływ na to ma stan ogólny pacjenta, szybkość wprowadzenia środków zaradczych i fakt rozwinięcia się bakteryjnej infekcji. Poprawa następuje w ciągu dwóch dni od wdrożenia antybiotyków. Całkowite wyleczenie może zająć około 7-10 dni.

Zapalenia woreczka łzowego – powikłania

Zapalenie woreczka łzowego przy braku odpowiedniego leczenia może być groźne dla zdrowia. Choć symptomy w pierwszej fazie mogą wydawać się tylko miejscową infekcją, to zaniedbania mogą przeistoczyć się w poważne powikłania:

Ropień woreczka łzowego rozwija się gdy stan zapalny nie zostanie opanowany. Nagromadzenie ropy w woreczku łzowym wywołuje ropień, który następnie może pęknąć. Konsekwencją jest uchodzenie ropy przez skórę oraz ryzyko tworzenia przetoki, czyli wadliwego połączenia woreczka ze skórą. W rzadkich przypadkach może dojść nawet do sepsy, czyli posocznicy.

Powikłaniem w zapaleniu woreczka łzowego jest zakrzepica zatoki jamistej. Infekcja rozprzestrzeniająca się na naczynia krwionośne w okolicy oczodołu może wywołać zakrzepicę zatoki jamistej. Jest to powikłanie niezwykle rzadkie, ale bardzo groźne, ponieważ może prowadzić do zaburzeń neurologicznych.

 

Bibliografia:

1. R. S. Taylor, J. V. Ashurst, Dacryocystitis [w:] National Library of Medicine, September 11, 2023 (dostęp: 16.10.2024).
2. J. Fletcher, J. Choi, What is dacryocystitis? [w:] Medical News Today, August 1, 2017(dostęp: 16.10.2024).
3. A. Syed, Dacryocystitis. What Is It, Causes, Symptoms, and More [w:] Osmosis from Elsevier (dostęp: 16.10.2024).
4. H. LeWine, Tear duct infection (dacryocystitis) [w:] Harvard Health Publishing May 15, 2024 (dostęp: 16.10.2024).