Zapalenie oczodołu – przyczyny, objawy, leczenie

Zapalenie oczodołu to schorzenie, które rozwija się bardzo szybko, a jego objawy są nieprzyjemne. W spektrum potencjalnych przyczyn zapalenia oczodołu znajduje się wiele chorób i urazów. Sprawdź jak objawia się zapalenie oczodołu i jak należy postępować.

 

Objawy zapalenia oczodołu

Objawy zapalenia oczodołu pojawiają się nagle, najczęściej wraz z innymi towarzyszącymi symptomami. które świadczą i poważnej infekcji:

• Ból oka i okolic – intensywny, nasilający się przy ruchach gałki ocznej.
• Obrzęk powieki i wydzielina ropna – może obejmować zarówno górną, jak i dolną powiekę.
• Zaczerwienienie skóry wokół oka – skóra staje się ciepła i może być wrażliwa na dotyk.
• Wytrzeszcz gałki ocznej – oko może być nienaturalnie wysunięte do przodu.
• Trudności w poruszaniu okiem – ograniczona ruchomość gałki ocznej.
• Gorączka, złe samopoczucie i osłabienie – często towarzyszy zapaleniu, jako odpowiedź organizmu na infekcję.
• Ból głowy – wynikający z rozprzestrzeniającej się infekcji.

Wraz z wymienionymi objawami zapalenia oczodołu występują także zaburzenia widzenia. Pacjenci skarżą się na:

• pogorszenie ostrości wzroku,
• podwójne widzenie
• rzadko całkowita utrata widzenia (w zaawansowanych przypadkach).

Zapalenie oczodołu - przyczyny

Zapalenie oczodołu to infekcja atakująca tkanki miękkie otaczające oko. Najczęściej jest wynikiem infekcji bakteryjnej, do której dochodzi z powodu:

• zakażenia toczącego się w obrębie zatok obocznych nosa (zatok sitowych)
• zapalenia woreczka łzowego
• innych miejscowych stanów zapalnych w okolicy oczodołu

Przyczyną zapalenia oczodołu może być także uraz w postaci złamania, pęknięcia kości oczodołu. Groźny stan może pojawić się z powodu ciała obcego w oku i przy urazach tkanek zlokalizowanych w głębi oczodołu. Nieoczywistym źródłem zakażenia bywa też infekcja zębów i przyzębia.

Choć bardzo nikłe, to jednak istnieje minimalne ryzyko wystąpienia zapalenia oczodołu w wyniku powikłań po operacjach zatok lub oczodołów. Niezwykle rzadko odnotowuje się związek między zapaleniem oczodołu a sepsą.

Do rzadkich przyczyn zapalenia oczodołu należą:

• ukąszenia owadów
• ostre infekcje bakteryjne skóry – infekcje dotyczące skóry powiek i twarzy, mogą rozprzestrzenić się na głębsze struktury oczodołu

Diagnostyka zapalenia oczodołu

Zdiagnozowanie zapalenia oczodołu zwykle nie sprawia lekarzom większego problemu. Objawy schorzenia są widoczne na pierwszy rzut oka. Lekarz bada powierzchniowe czucie rogówki i ruchomość gałek ocznych. Po przeprowadzeniu wywiadu lekarskiego na temat dokładnej lokalizacji bólu, konieczne będzie wykonanie badania ostrości wzroku oraz badanie dna oka.

· Ważne jest badanie ogólne krwi, ponieważ pełna morfologia może wykazać podwyższony poziom białych krwinek (leukocytoza), co świadczy o infekcji. Może być również zlecone badanie CRP (białko C-reaktywne) oraz OB (odczyn Biernackiego), które są wskaźnikami stanu zapalnego w organizmie.

· W diagnostyce zapalenia oczodołu wykorzystuje się tomografię komputerową oczodołów i najbliżej położonych zatok. Dzięki temu można rozpoznać obecność ropnia podokostnowego, ciał obcych wewnątrz oczodołu. Widoczne też będą schorzenia w obrębie zatok obocznych nosa.

· Posiew z krwi lub ropy wykonywany jest gdy występuje ropna wydzielina. Badanie wykonywane jest w celu identyfikacji drobnoustrojów wywołujących infekcję oraz określenia ich wrażliwości na antybiotyki.

· W rozpoznaniu zapalenia oczodołu specjaliści wykorzystują rezonans magnetyczny (MRI) dla dokładnego obrazowania tkanek miękkich, zwłaszcza jeśli istnieje podejrzenie rozprzestrzenienia się infekcji na mózg lub opony mózgowe.

· USG oczodołu – może być używane w niektórych przypadkach do oceny zmian w tkankach miękkich oraz wykrycia ropnia wewnątrz oczodołu.

· Badanie mikrobiologiczne wydzieliny z zatok – jeżeli przyczyną zapalenia oczodołu jest infekcja zatok przynosowych, może być zlecone pobranie materiału z zatok do badań mikrobiologicznych.

Leczenie zapalenia oczodołu

W leczeniu zapalenia oczodołu kluczowe jest szybkie działanie, ponieważ infekcja może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak uszkodzenie wzroku czy zapalenie opon mózgowych. Niepokojącym sygnałem jest sztywność karku oraz postępujący wytrzeszcz oka.

Dla leczenia zapalenia oczodołu niezbędna może okazać się hospitalizacja. W zależności od wyników badań, lekarz dobiera odpowiednie leczenie, najczęściej w postaci antybiotykoterapii. W niektórych przypadkach konieczna może być interwencja chirurgiczna.

Leczenie zapalenia zatok polega na oczyszczaniu rany, jeśli infekcja ma związek z urazem. Wykonuje się drenaż zatok, jeśli to właśnie ten obszar jest źródłem zakażenia. W przypadku ropnia oczodołu, specjalista przeprowadza nacięcie wraz z drenażem. Rokowania w leczeniu zapalenia oczodołu są dobre, jeśli leczenie zostało wdrożone na początkowym lub średnim etapie zakażenia. Dlatego tak ważne jest, by przy pierwszych niepokojących objawach zgłosić się na konsultację do lekarza.

 

 

Bibliografia:

1. L.K. Gordon, Orbital inflammatory disease: a diagnostic and therapeutic challenge [w:] Nature.com 4 October 2006 (dostęp: 19.09.2024).
2. Y. Ronquillo, M. Zeppieri, B. Patel, Nonspecific Orbital Inflammation [w:] National Library of Medicine (dostęp: 19.09.2024).
3. Y. Fang, B. Shen, Q. Dai, Q. Xie, W. Wu, M. Wang, Orbital inflammatory pseudotumor: new advances in diagnosis, pathogenesis, and treatment [w:] European Journal of Medical Research 2023/395 (dostęp: 19.09.2024).
4. M. Felbel-Tyszkowska, Zapalenie tkanek miękkich oczodołu [w:] Przegląd okulistyczny 2012, nr 2 (46) (dostęp: 19.09.2024).